در اولین قسمت از برنامه «کنترل زِد»، میهمان «ایران‌وایر» «زهرا باقری‌شاد»، کنشگر و محقق فمینیست است که درباره جایگاه و نقش زنان در جنبش اعتراضی کنونی در ایران می‌پردازد.
از آغاز سال ۱۴۰۱ تاکنون، تنها با گذشت نیمی از سال، ایران شاهد دو رشته اعتراض وسیع بوده است؛ اعتراضاتی که اقصی نقاط ایران را صحنه مطالبه‌گری جنبش‌های مختلف دادخواه کرده‌اند.
جنبش‌هایی مانند عدالت‌خواهان، فعالان محیط زیستی، گروه‌های نژادی به حاشیه رانده شده، کارگران و معلمان به سرعت با نارضایتی‌های عمومی مردم از طبقات و خاستگاه‌های اجتماعی مختلف پیوند خوردند و حکومت را هدف قرار دادند.
در دومین موج گسترده اعتراضات که هم‌اکنون نیز در جریان است، زنان آغازگر و پیشتاز بوده و دیگر جنبش‌ها را در حمایت از خود به خیابان‌ها آورده‌اند.
این جنبش که با مرگ «مهسا (ژینا) امینی» در زمان بازداشت توسط «گشت ارشاد» شکل گرفت و شعار «زن، زندگی، آزادی» (به کُردی: ژن، ژیان، ئازادی) را به خواسته معترضان در سراسر ایران بدل کرد، علاوه بر در بر گرفتن مطالبات ریشه‌ای زنان، مطالبات و دادخواهی دیگر جنبش‌های موجود را نیز با انواع روش‌های مبتکرانه به پیش می‌برد.
مجموعه گفت‌وگوهای زنده «کنترل زِد» که با حضور کنش‌گران، اندیشمندان، پژوهش‌گران و متخصصان حوزه برابری جنسیتی به مسایل مطرح در جنبش زنان می‌پردازد، در اولین برنامه خود میزبان «زهرا باقری‌شاد»، کنشگر و محقق فمینیست اینترسکشنال (درهم‌تنیدگی روابط اجتماعی، جنسیتی، جنسی، قومی، مذهبی و نژادی) است.
در این قسمت، میهمان برنامه به نقش جنبش زنان در اعتراضات جاری در ایران از دیدگاه میان‌برشی می‌پردازد.
زهرا باقری‌شاد می‌گوید نقش زنان در جنبش‌های مدنی همواره پر‌رنگ بوده، گرچه جنبش زنان بر روی سنگلاخ حرکت کرده است. به گفته او، تفاوت اعتراضات جاری با اعتراضات قبلی این است که رنگ و بویی زنانه دارد.
باقری‌شاد در تعریف مفهوم زنانه بودن این اعتراضات، تاکید می‌کند که این واژه بار جنسیت‌زدگی ندارد و شعار پیشرو «زن، زندگی، آزادی» به این معنا است که آزادی جامعه، به‌ویژه در جامعه مردسالاری مثل ایران، در گرو آزادی زنان است.
به عقیده او، این جنبش زنان توانسته است مردان را نیز با خود همراه کند و علاوه بر این که حضورشان در این اعتراضات به لحاظ کمیت وسیع است، شعار مترقی «زن، زندگی، آزادی» و مساله ستم جنسیتی دیگر گروه‌های تحت ستم مانند گروه‌های اتنیکی، جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو و افراد دارای معلولیت را نیز مطرح کرده است.
باقری‌شاد در ادامه، عبارت «مرد، میهن، آبادی» را هم‌راستا با مفاهیم مردسالار عنوان می‌کند و می‌گوید این شعار در تضاد با مفهوم شعار «زن، زندگی، آزادی» است که دست به ریشه‌های نابرابری جنسی و جنسیتی می‌برد.
به باور او، در این جنبش می‌توان تقاطع ستم‌های اجتماعی گسترده را دید که در پیوند با یک‌دیگر، مطالبه‌گری می‌کنند.
میهمان‌برنامه «کنترل زِد» معتقد است که حضور این جنبش پیشرو در خیابان به تنهایی کافی نیست بلکه مفاهیم مترقی آن باید بار دیگر به خانه‌ها و خانواده‌ها ورود کنند و علاوه بر ساحت عمومی، به دادههای درونی شده جامعه بدل شوند.
در این گفت‌وگو، زهرا باقری‌شاد به نقش آموزش، دسترسی به منابع موجود در خارج از ایران، از جمله منابع آموزشی، رسانه‌ای و دادههای تولید شده که از طریق فضای مجازی در دسترس نسل جوان ایران قرار گرفته‌اند، اشاره می‌کند و به تشریح نقش زنان خانه‌دار در کنار جنبش تاریخی زنان ایران در پرورش نسل انقلابی و مطالبه‌گر جوان می‌پردازد: «زنانی که امروز در خیابان هستند، تربیت شده آن زنانی هستند که هنگام تظاهرات، مردان را تشویق می‌کنند که بیایند وسط. [این زنان] سال‌ها جامعه ایران را جلو برده‌اند که اگر ما می‌خواستیم ۱۰ سال کارگاه آموزشی برای این جوانان برگزار کنیم، آن‌ها ۱۰ روزی است که در خیابان این کارگاه را برگزار می‌کنند.»
شرح نظرات و بررسی‌های این روزنامه‌نگار و پژوهش‌گر فمینیست را می‌توانید در این ویدیو ببینید و بشنوید.